Bektaşilik Alevilik Mevlevilik Masonluk
Bektaşilik, XIII. Yüzyılda Hacı Bektas Veli’nin kurduğu, daha çok ortamsal (dünyevi) düşünceyi önde tutan, insanların özdes inanç çevresinde birleserek kardeslik, mutluluk, esitlik ve özgürlük havası içinde yasamalarını amaçlayan, insanlar arasında ayırım gözetmeksizin karsılıklı sevgi vesaygıya dayanan bir birliktelige önem veren yetkili bir tarikattır.
Mevlevilik, Mevlana Celalettin-i Rumi’nin oglu Sultan Veled’in XIII. Yüzyılda Anadolu’da kurdugu ask, musiki, sema ve zikr’e dayanan, sürekli devinim ve gelisme yanlısı, yaradılmısların en yücesi olan insanı Tanrı’dan bir parça olarak kabul eden gerçek bilgiyi geçerli sayan, insancıl ve hosgörülü olmayı ögütleyen, dogruluga, iyilige, kardeslige önem veren bir tarikattır.
Masonluk, gerçegi arastırıcı nitelikte çalısmalar yapan ve bu nedenle akılcılıgı bilimsel bir yöntem olarak benimseyen ve özellikle insana deger veren bir düsünce dizgesidir. Her sorunu akılcı yollarla, özgürce ve iyilikle çözümlemeyi öngören, insanlar arasında gerçek anlamda evrensel bir birlik ve kardeslik saglamaya çalısan, bilgisizligi, bagnazlıgı ve tutkuyu yeren,sürekli iyiligi, dogruyu, güzeli ve gerçegi arastıran bir olusumdur.
Bektasilik, Mevlevilik, Masonluk ve kitapta dip not olarak açıklanan, ayrıca kitabın sonuna eklenen sözlük ve siirlerle belirtilen Alevilik arasında düsünce ve inanç bakımından birtakım benzerliklerin bulundugu kesindir.
Ortak yönlerine gelince, temel düsünce insan sevgisidir.