Damga Vergisi ve Harçlar Teori ve Uygulama
Bölüm Sonlarında İcra Müdür ve Müdür Yardımcılığı Sınavı Test Soruları
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
DAMGA VERGİSİ
Birinci Başlık
DAMGA VERGİSİNİN ANLAMI VE ÖNEMİ
1. Damga Vergisi Kavramı ve Mevzuatı 3
2. Damga Vergisinin Önemi 4
3. Damga Vergisinin Gelir-Servet- Harcama Vergileri Ayrımındaki Yeri 5
4. Damga Vergisinin KDV, ÖTV, BSMV’den Farkı 6
5. Damga Vergisinin Niteliği: Vergi mi, Harç mı, Resim mi? 6
6. Damga Vergisinin Varlık Nedeni 8
İkinci Başlık
DAMGA VERGİSİNİN KONUSU (1)
1. Kağıt Kavramı 9
2. Akitlerle İlgili Kâğıtlar 11
A. Belli Parayı İhtiva Eden Akitler 11
B. Belli Parayı İhtiva Etmeyen Akitler 13
3. Kararlar ve Mazbatalar 14
4. Ticari İşlemlerde Kullanılan Kâğıtlar 14
5. Makbuzlar 16
6. Diğer Kâğıtlar 17
7. Mektuplar, Şerhler 18
A. Mektuplar 18
B. Şerhler 19
8. Kağıt Kavramı Elektronik Ortamda Düzenlenen Kağıtları da Kapsar 19
9. Damga Vergisine Tabi Kâğıtların Bir Nüshadan Fazla Düzenlenmesi 21
A. Genel Olarak 21
B. Nüsha ve Suret Ayrımı 22
a. Nüsha Kavramı 22
b. Suret Kavramı 23
c. Vergi İdaresinin Tutumu 23
Sorular 25
Test Soruları 25
Klasik Sorular 26
Üçüncü Başlık
TEK KAĞITTA; FAZLA İMZA, FAZLA İŞLEM VE
1. Kağıtta Birden Fazla İmza Bulunması 27
2. Birden Fazla İmza, Tek Vergi: Birden Fazla İmza Atılsa da (Temsilci Sayısı Birden Fazla Olsa da) Tek İmza Sayılır 28
3. Birden Fazla İmza, Birden Fazla Vergi 29
4. Aynı Kağıtta Birden Fazla Akit ve İşlem Bulunması 30
A. İşlemler Birbirinden Farklıysa 30
B. İşlemler Birbiriyle Bağlantılıysa 32
5. Aynı Kağıt Üzerinde Birden Fazla Kişiyle
DAMGA VERGİSİNİN KONUSU (2) KAĞITTA DEĞİŞİKLİKLER
Aynı İşlemin Yapılması 35
6. Damga Vergisine Tabi Olmuş Kağıtlarda Sonradan Ortaya Çıkan Değişiklikler 36
7. Kağıttaki İşleme Bir Başka Kişinin İşlemi Eklenirse 36
8. Kağıttaki Para Miktarı Artar, Azalırsa 37
9. Kâğıtların Hükümlerinin Değiştirilmesi 37
10. Kâğıtların Hükümlerinin Uzatılması 38
11. Kâğıdın (Sözleşmenin) Devri 40
12. Kâğıdın (Sözleşmenin) Bozulması 40
13. Süresi Kendiliğinden Uzayan Kağıtlar Damga Vergisinin Konusuna Girmez 41
Sorular 43
Test Soruları 43
Klasik Sorular 46
Dördüncü Başlık
VERGİYİ DOĞURAN OLAY, MATRAHI. VERGİYİ DOĞURAN OLAY
1. Kağıdın Düzenlenmesi 48
2. Yurt Dışında veya Türkiye’deki Elçilik ve Konsolosluklarda Düzenlenen Kağıtlar
(Damga Vergisinin Yer Bakımından Uygulanması) 49
3. Kağıdın Gerçek Mahiyeti 51
II. DAMGA VERGİSİNDE MATRAH 53
1. Ön Bilgi 53
2. Nispî Vergilemede Matrah: Kağıtta Yazılı “Belli Para” 54
3. “Belli Para” Gösterilme Mecburiyeti Olan Kağıtlar 54
4. “Belli Para” Gösterilmiş mi? 55
5. Sözleşme Döviz Cinsinden Düzenlenmişse 56
6. Sözleşme Üzerindeki Para Miktarı Belli mi? 57
7. Sözleşmede Yazılı Cezai Şart ve Teminat Damga
Vergisi Matrahına Dahil Olur mu? 59
8. Katma Değer Vergisi ve Diğer Dolaylı Vergiler Damga Vergisi Matrahına Dahil Olur mu? 60
Sorular 62
Test Soruları 62
Klasik Sorular 64
VERGİNİN MÜKELLEFİ, SORUMLUSU VE I. DAMGA VERGİSİNİN MÜKELLEFLERİ
1. Düzenli Damga Vergisi Mükellefleri 65
2. Düzensiz Damga Vergisi Mükellefleri 67
3. Resmi Daireler Düzenli Vergi Mükellefidir
Ancak Vergiyi Kişiler Öder 68
II. DAMGA VERGİSİNDE SORUMLULUK 70
1. Genel Olarak 70
2. Resmi Dairelerin ve Noterlerin Sorumluluğu 71
3. Düzenli Damga Vergisi Mükelleflerinin Yaptıkları İşlemlerle İlgili Sorumluluk 71
Beşinci Başlık
KONTROL ÖDEVLİLERİ
4. Kâğıtları İbraz Edenlerin Sorumluluğu 72
5. Birden Fazla Kişi Tarafından İmza Edilen Kağıtlarda Müteselsil Sorumluluk 73
6. Yabancı Memleketlerde… Düzenlenen Kağıtlarda Sorumluluk 74
III. DAMGA VERGİSİNDE KONTROL ÖDEVLİLERİ
1. Genel Olarak 75
2. Noterlerin Sorumluluğu ve Kontrol Ödevleri 76
A. Düzenleme İşlemlerinde Sorumluluk 76
B. Onaylama (Tasdik) İşlemlerinde Kontrol Görevi 76
3. Diğer Kurum ve Kuruluşların Kontrol Görevi 78
Sorular 79
Test Soruları 79
Klasik Sorular 82
Altıncı Başlık
DAMGA VERGİSİNİN ORANLARI VE ÖDEME ŞEKİLLERİ
I. DAMGA VERGİSİNİN ORANLARI 83
1. Nispî Vergi 83
2. Maktu Vergi 84
3. Tek Kağıttan Alınacak Damga Vergisinin Üst Sınırı 85
4. Maktu Vergilerde Otomatik (Olağan) Yıl Sonu Artışları 87
5. Damga Vergisi Oran ve Miktarlarının Bakanlar Kurulu Kararıyla Artırılması 87
6. İhaleli İşlerde Damga Vergisi Yükü 88
7. Özel Durumlar 89
II. DAMGA VERGİSİNİN ÖDEME ŞEKİLLERİ 90
1. Basılı Damga Konulması Yoluyla Ödeme 90
2. İstihkaktan Kesinti Yoluyla Ödeme 91
3. Makbuz Karşılığı Ödeme (Beyan Yoluyla Ödeme) 92
Sorular 95
Test Soruları 95
Klasik Sorular 98
Yedinci Başlık
DAMGA VERGİSİNDE İSTİSNALAR
1. DVK’ye Ek (2) Sayılı Tabloda Yazılı Sınıflama 99
2. Resmi İşlerle İlgili Kağıtlar 100
3. “Küçük İşler” İstisna Kapsamındadır 100
4. Bazı Sektörleri Destekleme Amaçlı İstisnalar 101
5. “Büyük Adam Olma”yı Teşvik Amaçlı İstisnalar 102
6. Döviz Kazanmayı Teşvik Amaçlı İstisnalar 104
A. İhracat İşlemleri 104
B. Yabancı Para ile Finanse Edilen İşler 105
C. Diğer 106
D. Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerin Gerçekleştirilmemesi 107
7. Yurt Dışından Kredi Kullanımı İçin Düzenlenen Kağıtlar 108
A. Yurt Dışından Kredi Temini 108
B. Türk Bankasının Yurt Dışındaki Şubesinden Sağlanan Kredi Yabancı Ülkeden Sayılır mı? 109
8. Diğer İstisnalar 111
9. Damga Vergisi Kanunu Dışında Uygulanan İstisnalar 111
Sorular 113
Test Soruları 113
Sekizinci Başlık
DAMGA VERGİSİNİN İADESİ, MÜEYYİDELER I. KAĞITLARIN GEÇERSİZ KALMASI, DAMGA VERGİSİNİN GERİ ALINMASI
1. Damga Vergisi Hesabında Hata 116
2. Damga Vergisine Tabi Kağıt (Sözleşme) Onaya Tabi İse 116
3. Vergisi Ödenen Sözleşme İptal Edilirse Ödenen Damga Vergisi Geri Alınabilir mi? 117
A. Vergi İdaresinin Görüşü 118
B. Mükellef Lehine Sonuçlanan Dava Örnekleri 119
C. Mükellef Aleyhine Sonuçlanan Dava Örnekleri 121
D. Doktrin Görüşü 121
a) Hükmünden Hiç Faydalanılmayan Kağıtlar 121
b) Hükmünden Tamamen veya Kısmen
E. Şahsi Görüşümüz 123
F. Geri Verme Hata Düzeltme Hükümleri
Çerçevesinde Yapılabilir mi? 124
II. CEZALAR, ZAMANAŞIMI, GİDER YAZMA 125
1. Damga Vergisinde Müeyyideler 125
2. Uyuşmazlıklar 126
3. İstihkakı Üzerinden Damga Vergisi Kesilen Kişi Dava Açabilir mi? 126
4. Bölüşülen Damga Vergisi İçin Düzenlenen Faturada
KDV Hesaplanır mı? 127
Faydalanılan Kağıtlar 122
5. İnceleme Sonucu Yakalanan Damga Vergileri Gider Yazılabilir mi? 127
6. Damga Vergisi ve Cezalarında Zamanaşımı 128
A. Damga Vergisinin Zamanaşımına Uğraması 128
B. Damga Vergisine İlişkin Cezalarda Zamanaşımı 130
Sorular 131
Klasik Sorular 131
İKİNCİ BÖLÜM
HARÇLAR
Birinci Başlık
ÖN BİLGİLER
1. Harçların Vergi Gelirleri İçindeki Ağırlığı 135
2. Harç Kavramı 137
3. Harç ve Vergi 137
4. Harç ve Resim 138
5. Harç ve Parafiskal Gelir 138
6. Harç, Şerefiye, Harcamalara Katılma Payı 139
7. Harçlar ve Damga Vergisi 139
8. Harç Çeşitleri 140
9. Harç Örnekleri 141
10. Harç Miktarları, Harçların Ödenmesi, İstisnalar 142
Sorular 143
Klasik Sorular 143
YARGI HARÇLARI HAKKINDA ÖN BİLGİ (YARGI HARÇLARININ BİRİNCİ GRUBU) I. YARGI HARCI KAVRAMI VE TÜRK YARGI SİSTEMİ
1. Yargı Harçları Kavramı 146
2. Türkiye’de Yargı 146
3. İkili Yargılama Sisteminden Üçlü Yargılama (İstinaf) Sistemine 148
II. MAHKEME HARÇLARI 149
1. Ön Bilgi 149
2. Başvurma Harcı 149
3. Başvurma Harcına İlişkin Bazı Özellikli Durumlar 151
4. Celse Harcı 152
5. Karar ve İlam Harcı 153
6. Temyiz, İstinaf ve İtiraz Harçları 155
A. Olağan Kanun Yolları Harçları 155
a. Başvuru Harcı 155
b. Karar ve İlam Harcı 156
B. Olağanüskü Kanun Yolları Harçları 157
7. Keşif Harcı 158
Sorular 159
Test Soruları 159
Klasik Sorular 163
İkinci Başlık
MAHKEME HARÇLARI
Üçüncü Başlık
İCRA VE İFLAS HARÇLARI (YARGI HARÇLARININ İKİNCİ GRUBU)
1. Kavramlar 165
2. Takip Çeşitleri 165
A. İlamsız İcra Takibi 166
B. İlamlı İcra Takibi 167
3. İcra Süreci Nasıl Çalışır? 167
4. İcra Harçları 168
A. İcraya Başvurma Harcı 168
B. Peşin Harç 168
C. İcranın Yerine Getirilmesi Harcı 169
D. Tahsil Harcı 170
E. Cezaevi Harcı 171
F. İdare Harcı 171
3. İflas Harçları 172
4. Konkordato Harçları 173
5. Haciz, Teslim ve Satış Harçları 173
Sorular 174
Test Soruları 174
Cezaevi Harcı Anayasa’ya Aykırı mıdır? 176
YARGI HARÇLARININ 3, 4. GRUBU VE
Dördüncü Başlık
YARGI HARÇLARINA İLİŞKİN ORTAK DÜZENLEMELER
I. 3. VE 4. GRUP YARGI HARÇLARI 180
1. Kayıt ve Tescil Harçları 180
2. Kayıt ve Belge Suretleri ve Tasdikname Harcı 181
3. Diğer Yargı Harçları 181
A. Suret Harçları 181
B. Muhafaza Harçları 181
C. Defter Tutma Harçları 181
D. Miras İşlerine Ait Harçlar 182
E. Vasiyetname Tanzimine İlişkin Harçlar 182
II. YARGI HARÇLARINA İLİŞKİN ORTAK DÜZENLEMELER 183
1. Harçların Mükellefi 183
2. Ödenen Harcın Haksız Olan Tarafa Yükletilmesi 184
A. Açılan Davanın Kazanılması 184
B. Açılan Davanın Kaybedilmesi 186
C. Davayı Kaybeden Kamu İdaresi İse 186
3. Yargı Harçlarının Matrahı 187
4. Matrahın Fazla Olduğu Anlaşılırsa 188
5. Yargı Harçlarının Ödenme Usulü 189
6. Maktu Harçların Ödenme Zamanı 190
7. Nispi Harçlarda Ödeme Zamanı 190
8. Harç Zamanında Ödenmezse veya Fazladan Ödenirse 191
9. Yargı Harçlarında İstisna ve Muafiyetler 192
Sorular 194
Test Soruları 194
Klasik Sorular 199
İnsan Haklarına Aykırı Harç Uygulamasından Vazgeçilmesi 200
Beşinci Başlık
NOTER HARÇLARI
(İkinci Grup Harçlar)
1. Noterlik Görevinin Niteliği 203
2. Noter Bir Gelir Vergisi Mükellefidir 204
3. Noter Aynı Zamanda Vergi Sorumlusudur 204
4. Noterlik Harçlarında Konu, Muaflık 205
5. Harç Alma Ölçüleri 206
A. Nispi Noter Harçları 206
B. Maktu Noter Harçları 207
6. Noter Harcının Mükellefi, Ödenmesi ve Bazı Özellikli Durumlar 207
7. Noterlerin Denetimi 208
Altıncı Başlık
VERGİ YARGISI VE TAPU VE KADASTRO HARÇLARI (Üçüncü ve Dördüncü Grup Harçlar)
I. VERGİ YARGISI HARÇLARI
(Üçüncü Grup Harçlar) 212
1. Ön Bilgi 212
2. Konu, Mükellef ve Harç Çeşitleri 212
3. Vergi Yargısı Harçlarının Ödenmesi 213
4. Vergi Yargısı Harçlarının Geri Alınması 214
II. TAPU VE KADASTRO HARÇLARI (Dördüncü Grup Harçlar) 217
1. Konu ve Mükellef 217
2. Harç Alma Ölçüleri ve Matrah 218
3. Harcın Ödenmesi 219
4. Güvenlik Önlemleri 220
5. İstisnalar 221
Sorular 223
Klasik Sorular 223
Yedinci Başlık
5. 6. 7. 8. 9. GRUP HARÇLAR
I. KONSOLOSLUK HARÇLARI (BEŞİNCİ GRUP HARÇLAR) 226
1. Konu, Mükellef 226
2. Harç Alma Ölçüleri 226
3. Ödeme, İstisnalar 227
II. PASAPORT, İKAMET TEZKERESİ, VİZE VE DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI TASDİK HARÇLARI (ALTINCI GRUP HARÇLAR) 228
1. Konu, Mükellef 228
2. Harcın Ölçüleri 228
3. Ödeme Usûlü, İstisnalar 229
III. GEMİ VE LİMAN HARÇLARI (YEDİNCİ GRUP HARÇLAR) 230
1. Konu 230
2. Mükellef 230
3. Harç Alma Ölçüleri 230
4. Ödeme 231
5. İstisnalar 232
6. Harçtan İndirimler 232
IV. İMTİYAZNAME, RUHSATNAME VE DİPLOMA HARÇLARI (SEKİZİNCİ GRUP HARÇLAR) 234
1. Mükellef, Konu 234
2. Harç Alma Ölçüleri, Ödeme 235
3. Yeniden Harç Alınması, Harçların Geri Verilmesi 235
V. TRAFİK HARÇLARI (DOKUZUNCU GRUP HARÇLAR) 236
1. Konu, Mükellef, Harç Alma Ölçüleri, Ödeme 236
2. İstisnalar 236
VI. HARÇLARLA İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER 237
1. Harçların Tahsili, Sorumluluk, Vergi Dairesine Yatırılması, Denetim 237
2. Özel Kanunlarda Yazılı İstisnalar 238
Sorular 239
Sekizinci Başlık
BELEDİYE HARÇLARI VE KATILMA PAYLARI I. BELEDİYE HARÇLARI 242
1. İşgal Harcı (BGK m. 52-57) 242
2. Tatil Günlerinde Çalışma Harcı (BGK m. 58-62) 242
3. Kaynak Suları Harcı (BGK m. 63-66) 242
4. Tellallık Harcı (BGK m. 67-71) 242
5. Hayvan Kesimi, Muayene ve Denetleme Harcı (BGK m. 72-75) 243
6. Ölçü ve Tartı Aletleri Harcı (BGK m. 76-78) 243
7. İmar İle İlgili Harçlar (BGK m. 80) 243
8. Diğer Harçlar (BGK 79-85) 244
II. HARCAMALARA KATILMA PAYLARI (BGK m. 86-94) 246
III. BELEDİYELER, KANUNDA YAZILI HARÇLARIN DIŞINDA HARÇ-ÜCRET ALABİLİRLER Mİ? 247
1. Belediyeler Mezarlık Ücreti Alabilir mi? 247
2. Belediyelerin; Ruhsat, İşyeri Açma, Fenni Muayene ve İtfaiye Ücreti gibi Ücretler Talep Etmesi 248
A. İşyeri Açma Harcı ve Ruhsat Harcı
B. İtfaiye Ücreti ve Fenni Muayene Ücreti
IV. TOKİ’Yİ BESLEYEN HARÇ: YURT DIŞINA ÇIKIŞ HARCI 250
Sorular 251
EKLER 253
EK 1: Bölüm Sonu Soruları Cevapları 253
EK 2: Kitap Okunurken Yararlanılması Gerekli Mevzuat 260
EK 3: Damga Vergisine Tabi Kağıtlar Tablosu 261
EK 4: Damga Vergisinden İstisna Kağıtlar Tablosu 264
EK 5: Harçlar Kanunu Tarifesi (Kısaltılmış Hali) 271
EK 6: Değerli Kağıtlar Tablosu 280
EK 7: Yeniden Değerleme Oranları 281
EK 8: Noterlik Ücret Tarifesi (01.03.2016’dan itibaren geçerli) 282
KAYNAKÇA 285
KAVRAM DİZİNİ 291
Açısından 249
ŞEMA VE TABLOLAR LİSTESİ
Şema 1 : Damga Vergisinin Ödeme Şekilleri ve Süreleri 94
Şema 2 : Türk Yargı Sistemi 147
Şema 3 : İcra Takipleri 166
Şema 4 : Vergi Yargısı Harçları 213
Tablo 1 : Harç Gelirleri 136