Hukuk, Adalet ve İnsan Hakları / Eleştirel Bir Yaklaşım
Hukuk, Adalet ve İnsan Hakları: Eleştirel Bir Yaklaşımadlı bu kitap, Costas Douzinas’ın farklı yerlerde yayımlanmış makalelerinin bir araya getirilmesi ile oluşturuldu. Makaleler iki ana tema etrafında toplandı: İnsan hakları ve adalet. Bu iki tema çağımızın hukuk kuramı tartışmalarında esaslı bir yer işgal etmekle kalmıyor; aynı zamanda Douzinas’ın çalışmalarındaki temel izlekleri oluşturuyor.
Douzinas, hukuk fakültesi kuruculuğu da yaptığı Birkbeck Üniversitesi’nde öğretim üyeliğini sürdürmekle birlikte, çok sayıda ülke ve üniversitede konuk öğretim elemanı olarak bulunmuştur. Resmi kariyerinin yanı sıra Douzinas’ı öne çıkaran İngiltere’deki Eleştirel Hukuk Çalışmaları’na sunduğu katkıdır.
The End of Human Rights [İnsan Haklarının Sonu] başlığını taşıyan bir başka kitabın yazarı olan Douzinas’ın yapmaya çalıştığı, insan hakları fikrini, liberal içeriğinden kurtarmaktır. Bu derlemede yer alan makalelerinde de bu çabasının adım adım nasıl oluştuğunu görüyoruz.
Bu çaba içerisinde Douzinas çok sayıda disiplinden ve kuramcıdan yararlanır. Zira hukuk insan hakları, hukuk çerçevesi içerisinden analiz edilmeye çalışıldığında karşımıza yine liberal demokrasi, liberal insan hakları düşüncesi çıkacaktır. Oysa analize siyaseti, siyasal iktisadı, psikanalizi, etik’i, Marx’ı, Derrida’yı ama daha önemlisi eleştiriyi dahil ettiğimizde bütünlüklü bir insan algısına ulaşırız.
Neoliberal insan haklarından kurtulan insanlık, elbette haklarından vazgeçecek değildir. Fakat bu kez söz konusu olan yepyeni bir insanlık ütopyasının; farklılıkların bilincinde olarak, insanı liberalizmin yaptığı gibi soyut, tarih dışı bir kategori şeklinde düşünmeyerek, birey adı altında bencilliği, kişisel çıkarları kutsamayarak gerçekleştirilecek inşasıdır.
Douzinas’ın derlemede yer alan makaleleri hukuka, adalete ve insan haklarına çarpıcı, bir o kadar kışkırtıcı bir üslupla yaklaşıyor; konuya ilişkin yerleşik yargıları, güçlü teorik referanslar ve güncel olaylar eşliğinde geçersiz kılıyor, delik deşik ediyor. Üslubun damağınızda bırakacağı şaşırtıcı tada hayran kalacaksınız…
