Siyasal İslam ve Liberalizm & Endonezya, İran, Mısır, Tunus, Türkiye
İslam ve liberalizmi birlikte düşünmek mümkün mü? 2006 yılının Haziran ayında bir Paris akşamında bir grup meslektaşımla sohbet ederken bir bilimsel toplantı başlığı önerisi olarak biraraya gelmiş iki kavram aslında “İslam” ve “liberalizm”. Bizi İslam ve liberalizmi birlikte düşünmeye iten neydi? Liberalizm ve İslam’dan ne anlıyorduk? Neyi tartışmayı hedefliyorduk? Bu kitabın planından da açıkça anlaşılabileceği gibi, İslam bir din ama aynı zamanda bir toplumsal düzen olarak ele alınmakta, daha özelde de İslamcılık bir siyasal akım olarak değerlendirme konusu yapılmakta, liberalizm ise bir yandan bir iktisadi sistem, diğer yandan da siyasal bir ideoloji olarak kabul edilmektedir. Diğer bir anlatımla, liberalizm iki yönlü düşünülmektedir: ekonomik liberalizm ve siyasal liberalizm. Bu durumda en başta sorduğumuz soruyu daha derinlikli ve iki boyutlu bir biçimde yeniden sormamız gerekiyor: Siyasal İslamın ekonomik liberalizmle ilişkisi nedir? Siyasal İslam demokrasi ile bağdaşabilir mi? Bu sorular ve liberalizmin ekonomik ve siyasal boyutu göz önünde bulundurularak elinizdeki kitap iki bölüm olarak tasarlandı İslamın daha çok ekonomik liberalizmle bağlantısını sorgulayan birinci bölüm ve İslamın siyasal liberalizm ile bağlantısını sorgulayan ikinci bölüm. Bu derleme İslamın bir yandan ekonomik liberalizm, dolayısıyla da küreselleşme ile ilişkisini masaya yatırırken, diğer yandan da demokrasi ile karmaşık bağlarını tartışma konusu yapmaktadır. Söz konusu ilişkileri, çeşitli ülkelerden ve farklı siyasal, toplumsal ve ekonomik alanlardan olduğu kadar, farklı kuramsal pencerelerden hareketle ortaya koymaktadır. Bu zenginlik ve çok boyutluluk, aynı zamanda konunun çetrefilliğini ve üzerinde uzlaşmanın güçlüğü de gözler önüne sermektedir.
Ayşen Uysal