Sürgün Üzerine Düşünceler
Uzun zamandır beklenen bu derleme, Edward W. Said’in yaklaşık otuz yılllık yazınsal ve kültürel konulara ilişkin denemelerini bir araya getirmektedir. Büyük hayranlık uyandıran başlıktaki ‘Sürgün Üzerine Düşünceler’ ifadesi, Said’in kendi sürgününün ve Filistinlilerin kaderlerinin, kendisinin takipçisi olduğu sorulara hem bir biçim hem de bir yakınlık kazandırdığını açıkça göstermektedir. Topluca düşünüldüğünde tüm bu denemelerin, bir eleştirmenin formasyonu ile bir entelektüelin gelişimine ilişkin eşsiz değerlendirmeler sunduğunu görmekteyiz. Onlar Tarzan’ın kahramanlıklarından Hemingway’in maçoluklarına, oradan İskenderiye ile Kahire’yi birbirinden ayıran ince ayrımlara kadar geniş ve kimi zaman şaşırtıcı birçok konuyu ele almaktadır. Said bu kitapta ayrıca, George Orwell, Giambattista Vico, Georg Lukasc, E. M. Cioran, Necip Mahfuz, Herman Melville, Joseph Conrad, Antonio Gramsci ve Raymond Williams gibi birçok yazar ve sanatçı hakkında çok temel birtakım yeniden-değerlendirmeler yapmaktadır. Son otuz yılın beşeri bilimlerindeki temel tartışmaların çoğu, bu kitapta ciddi şekilde ele alınmaktadır. Sürgün Üzerine Düşünceler, Said’in zamanımızın en önemli ve yalın eleştirmenlerinden birisi olduğu gerçeğini tekrar ispatlamaktadır.
‘Bu denemelerin en çok merak cezbeden yönü, sergiledikleri büyük cesarettir. Onlar, tam anlamıyla soyludurlar. Said’in burada son derece temellendirilmiş görüşleri ve tavırları var; fakat kendisinde inatçılığın kulak tırmalayıcılığından eser yok. O asla boş bir ütopyacı olmamasına rağmen, düşüncesindeki ütopik boyutları hiçbir zaman terketmemektedir. Bu kitap, modern dünyadaki zihin yaşamının bir abidesidir.’
Seamus Deane