Tarımda Hidrolik Uygulamaları
Günümüzde disipliner çalışma, başka bir deyişle uzmanlaşma giderek yaygınlaşmaktadır. Örneğin inşaat sektöründe bina, köprü, yol, tünel, liman yapımı gibi. Yol çalışmalarında uzmanlaşmış çok başarılı bir inşaat mühendisi, bina yapımında çok iyi olmayabilmektedir. Bir yandan uzmanlaşma artarken diğer taraftan da disiplinler arası bir yakınlaşma da yaşanmaktadır. Bu gün bir tarım mühendisinin yeteri kadar fizik, kimya, biyoloji gibi temel bilimleri biliyor olması gerekir. Organik kimya bilmeyen bir mühendis fotosentezi anlayamaz. Fizik, kimya, biyoloji bilmeyen bir kişi sera etkisini ve buna bağlı iklim değişikliğini anlayamaz. Su iletimini bilmeden iyi bir sulamacı olamaz. Tarımsal üretimin her evresinde su vardır, öyle ise her tarım mühendisinin veya yaygın söylenişi ile ziraat mühendisinin sulamayı ve suyu yönetmeyi bilmesi gerekir.
Bu kitap daha çok tarımla ilgili fakültelerde okuyan ve tarımla ilgili dallarda çalışan mühendislerin yararlanabileceği formatta hazırlanmıştır. Kitap daha çok hidroliğin temel prensipleri yanında kapalı borularla su iletimi konularını içermektedir. Açık kanallarda olan iletim ve pompaj konularına pek değinilmemiştir. Uygulamaya yönelik pratik çözümlerin yanında, merak edenler için konunun mantığı da verilmeye çalışılmıştır.
Sulama denildiğinde farklı kavramlar anlaşılabilmektedir. Su kaynağından suyun kullanılacağı yere kadar iletilmesi veya su kaynağından suyun parsel başlarına kadar iletilmesi “sulama şebekesi” olarak adlandırılmaktadır. Suyun parsel içerisinde dağıtılmasına ise “parsel içi sulama sistemleri” denilmektedir. Hangi bitkiye, ne zaman, hangi derinlikte, ne kadar su verilmesi konusu “sulama bilgisi” olarak adlandırılır. Bu kavramların tümüne birden “tarımda sulama yönetimi” denilmektedir.
Sulama yönetimi ile ilgili, değişik ülkelerde değişik disiplinler geliştirilmiştir. Sulamanın inşaat disiplini ile ilişkisi vardır. Özellikle büyük barajların ve büyük su iletim hatlarının yapımı gibi. Sulamanın tarımla ilgili eğitim veren disiplinlerle de çok yakın ilgisi vardır. Özellikle sulama, parsel içi sulama sistemlerinin ve sulama şebekelerinin planlanması konuları doğrudan tarımın konusudur. Birçok gelişmiş ülkede ziraat fakültelerinde sulama ilgili bölümler bulunmaktadır. Bu bölümler, sulama mühendisliği, kültürteknik mühendisliği, biyosistem mühendisliği gibi isimler almaktadır. Sonuçta sulama asla sadece inşaattan oluşmamaktadır. İnşaat sulama yönetiminde kullanılan bir araçtır. Sulama inşaatı da içine alan çok geniş bir konudur. Bu nedenle meslektaşlarımın konularını bilmelerini çok önemsiyorum.
1.HİDROLİK
1.1.Akışkanlar Mekaniği
1.2. Akışkanlara İlişkin Boyutlar ve Birimler
1.3. Viskozite
1.3.1. Kinematik Viskozite
2.HİDROSTATİK
2.1.Birim Basınç
2.2. Basıncın Doğrultusu
2.3.Pascal Kanunu
2.4. Hidrostatik Basıncın Derinlik İle Değişimi
2.5.Atmosfer Basıncı
2.6.Mutlak ve Ölçüm (Efektif) Basınç
2.7 Basınç Yükü
2.8 Pascal Prensibi
2.9. Manometreler
2.9.1. Açık Manometreler
2.9.2. Diferansiyel Manometreler
2.10 Sıvıya Batık Olan Düzlemsel Yüzeylere Gelen Hidrostatik Basınç Kuvveti
2.11 Düzlemsel Yüzeylere Gelen Hidrostatik Basıncın Analitik Yöntem İle Bulunması
2.12. Düz Yüzeylerde Basınç Merkezinin Bulunması
2.13 Eğri Yüzeylere Gelen Hidrostatik Basınç
3.AKIŞKANLAR KİNEMATİĞİ
3.1 Giriş
3.2. İdeal ve Gerçek Akışkanlar
3.3. Akım Çizgileri ve Akım Boruları
3.4. Akım Çeşitleri
3.5. Bir, İki ve Üç Boyutlu Akımlar
3.6. Debi
3.7. Süreklilik Denklemi
3.8. Enerji ve Hidrolik Yük
3.8.1. Kinetik Enerji
3.8.2. Elevasyon Enerjisi
3.8.3. Basınç Enerjisi
3.9. Sürtünme Kaybı
3.10. Bernoulli Enerji Teoremi – Enerjinin Korunumu Kanunu
3. 11 Sifonlar:
3.12. Venturimetre
3.13. Pitot Tüpü
3.14. Orifisler
4.GERÇEK AKIM
4.1. Borularda Düzenli Sıvı Akımları
4.2. Laminar ve Türbülans Akım
4.3. Reynolds Sayısı
5.BORU AKIMLARINI TANIMLAYAN AMPİRİK DENKLEMLER
6. KAPALI SİSTEMLERDE SUYUN İLETİMİ VE DAĞITIMI
6.1 Enerji ve Hidrolik Eğim Hattı
6.2 Seri Borularda Su İletimi ve Hidrolik Çözümleri
6.3 Eşdeğer Borular
6.4 Paralel Borular Üzerinden Su İletimi ve Hidrolik Çözümleri
6.5 Hazne Boru Sistemleri
6.6 Dal (Ramifie) Sistemler
6.7. Ağ Şebekeleri (Su Dağıtımı)
6.7.1. Ağ Şebekelerinin Analitik Yöntemlerle Çözümü
6.7. 2. Ağ Şebekelerinin Hardy-Cross Yöntemi ile Çözüm