İstiklal Marşı Kitabı
Kur’an-ı Kerim’de en az 12 yerde “Korkma!”, 10 yerde “Üzülme” hitabında bulunduğunu bilen Âkif eserine “Korkma” diye başlar.
İstiklal Marşı edebiyatımızın en samimi, en coşkulu şiirlerinin başındadır. Yazıldığı tarihten itibaren geçen bir asırlık süreçte gittikçe artan bir takdirle milletimizin teveccühüne mazhar olan eser herkes tarafından millî birlik ve beraberliğimizin en önemli sembolü olarak görülmüştür. Eserin on bendinde de iman, umut, bağımsızlık ruhu, Batı’nın hayâsızlığı, vatanın ve bayrağın kutsallığı, milletimizin ebediyen var olacağından bahsedilir.
Âkif’in şiirlerinin çoğu 1920’den önce yazılmıştır. Bunların çoğunda Müslümanların dinî duyarsızlıkları, İslam dünyasına uyanma çağrıları, bir kısım Müslümanların İslam dışı uygulamaları ve yanlış davranışları, âlimlerin yeterli donanıma sahip olmaması, idarecilerin yetersizliği dile getirilir. İstiklal Marşı’nda ise tamamen umut hâkimdir.
Tarih boyunca Türklerin değişik coğrafyalarda 170’ten fazla devlet, beylik veya emirlik kurduğu gerçeğinden hareketle milletimizin hiçbir millete nasip olmadığı kadar tarihe damgasını vurduğu, bu sebeple İstiklal Marşı’nda bahsedildiği gibi milletimizin ebediyen var olacağı anlatılmıştır.
İstiklal Marşı’ndaki 51 cümleden 23’ünün 1-4 kelimeden oluşmasının esere aşırı hareketlilik kazandırdığı, eserdeki harflerin 1/3’ten fazlasının a, e, ı, i ünlüleri; yine 1/3’ten fazlasının n, r, l, m, d, k sedalı ünsüzleri olmasının sonucu olarak eser gür sesle söylenmiştir. Eserin bestesi de bu gür sese başka bir değer katmaktadır.
Lise ve üniversite ölçeğinde yapılan araştırmalarda yüz yıl kadar önce yazılan İstiklal Marşı’nın öğrenciler tarafından yeterince anlaşılmadığı hatta bazı kelimelerin ancak %1-5 düzeyinde bilinebildiği tespit edilmiştir. Aruz vezniyle yazılmış olmasına rağmen İstiklal Marşı’nın okuma sırasında veznine dikkat edilmediği, dolayısıyla veznin esere kattığı anlamın da fark edilmediği sonucuna varılmıştır. Bentler dikkatle incelenince eserin bütününde yüz otuz kez, dolayısıyla her bir bentte ondan fazla edebî sanata başvurulduğu görülmektedir.
“İstiklal Marşı Kitabı” Âkif’e bu şiiri yazdıran ortamı ve onun en önemli eseri sayılan Safahat hakkında bilgi vermektedir. Bu çalışmada bayrağımızdaki “ay” ve “yıldız”ın önemi İstiklal Marşı’nın ses düzeni, kelime varlığı, cümle yapısı üzerinde durulduktan sonra her bir bentte bendin düzyazıya çevrilmesi, kafiye sistemi, bendin vezne göre okunuşu, bu okunuşun bende kattığı anlam, bendin çeşitli yönleriyle ele alınışı, bentteki edebî sanatlar ve bendin ses düzeni üzerinde duruldu.