Türkiye Cumhuriyetinin Kuruluşu (1923-1924)
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun, genellikle iki zıt biçimde 
açıklanmasına alışığız. Bir uçta, Mustafa Kemal’in Cumhuriyet’i 
yıllarca bir “milli sır” olarak sakladıktan sonra “bize armağan ettiği”
destanı yer alır. Diğer uçta ise, Cumhuriyet’in tamamen “tepeden 
inme” bir dayatma olduğunu anlatan muhafazakar-İslamcı 
muhalif anlatı. Aslında, aynı mantığa dayanan iki anlatı… Faruk 
Alpkaya’nın kitabı, bu iki yaklaşımın dışına çıkarak, Cumhuriyet’in
gerçekten nasıl kurulduğunu bütün ayrıntısıyla ortaya koyuyor. 
Cumhuriyet’in ilan, Hilafet’in ilga ve Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun
kabul edildiği 9 aylık dönemin adım adım bütün gelişmelerini 
inceliyor. Bu dönemde, “milli sır” ve “tepeden inme cumhuriyet” 
anlatılarının hilafına, Cumhuriyet fikri ve biçimi üzerinde etraflı bi
kamusal tartışmanın yürütüldüğünü de gösteriyor. Dolayısıyla, 
Cumhuriyet’e verilen tarihsel biçimin, muhtemel siyasal mücadele
seçeneklerinden bir olduğu ortaya çıkıyor. Kısacası, Türkiye 
Cumhuriyeti’nin kuruluşu hakkında belki de ilk defa bütünlüklü 
tarihsel bir incelemeyle karşı karşıyayız.